Zapalenie stawów

Sport. Emocje, uniesienia, walka. Na boisku, na bieżni, w siłowni czy na rowerze. Każda z form aktywności poprawia nasze samopoczucie, wpływa na zdrowie, sprawia, że mamy dobry nastrój. Po udanym treningu czy meczu w towarzystwie przyjaciół przeżywamy jeszcze raz najbardziej emocjonujące chwile. Trochę przeczuwamy, co będzie jutro, wszak ostatni kontakt ze sportem mieliśmy kilka ładnych lat temu...
Przeczucia nas nie myliły. Następnego dnia czujemy każdy milimetr ciała. Dokucza nam ból mięśni, ścięgien, stawów. Najmniejszy skręt szyi, wejście po schodach czy inna czynność sprawia duże dolegliwości.
Ból jest objawem stanu zapalnego, który może być powodowany przez urazy, upadki i przeciążenia sportowe, a także nieroztropne uprawianie sportu rekreacyjnego: zbyt intensywne i forsowne ćwiczenia aerobiku, zajęcia w siłowni, tenis, a nawet poranną gimnastykę (zwłaszcza tą pierwszą od wielu lat). Bóle wywołać może nagły wysiłek fizyczny, np. dźwignięcie ciężkiego przedmiotu, albo długotrwały bezruch. Do takiej dolegliwości przyczynia się niekiedy zmieniająca się wraz z wiekiem wadliwa postawa ciała i powodujący osłabienie mięśni siedzący tryb życia. Do powstania zmian przeciążeniowych, skutkujących nawracającymi bólami szyi, pleców i nadgarstków, prowadzić może także długotrwała praca z komputerem.
Stany zapalne pojawiają się również wtedy, gdy nas „przewieje” - jest to efekt przeciągu lub długotrwałego siedzenia w domu przy oknie. Dotyczy to zwłaszcza okresu wiosny i lata. Dolegliwości związane ze stanami zapalnymi odczuwają kierowcy i pasażerowie, którzy podczas jazdy trzymają rękę w otwartym oknie samochodu. Bóle mięśniowo-szkieletowe pojawiają się również wtedy, gdy szybko zmieniamy temperaturę pomieszczenia, w której się znajdujemy, na przykład opuszczamy klimatyzowany samochód.

Dlaczego boli?

W genezie bólu i procesu zapalnego ważną rolę odgrywają tzw. prostaglandyny, czyli hormony, powstające z substancji wydzielanych przez organizm w wyniku uszkodzenia lub podrażnienia tkanek. Przyczyny uszkodzeń mogą być różne.
W przypadku wszelkich kontuzji i urazów oraz stanów zapalnych ścięgien są to bodźce mechaniczne i termiczne. Podrażnione błony komórkowe wydzielają wtedy dużą ilość kwasu arachidonowego, z którego - w wyniku działania enzymu, zwanego cyklooksygenazą - syntetyzowane są prostaglandyny. Pobudzają one receptory bólowe zwane nocyreceptorami (od łacińskiego słowa „nocere” czyli szkodzić), stanowiące zakończenia cienkich włókien nerwowych.

Prostaglandyny pełnią szereg funkcji. Powodują rozszerzanie się naczyń krwionośnych oraz obrzęk tkanki i przekrwienie w obrębie ciała, w którym zadziałał bodziec uszkadzający. Przekształcają także inne receptory w receptory bólowe. Słowem: hormon ten robi wszystko żeby bolało nas to, co z założenia nie służy do tak niemiłych naszemu ciału doznań jak ból Pod wpływem dużego stężenia prostaglandyn, uwrażliwieniu ulega receptor czucia dotyku, co powoduje ból nawet przy delikatnym dotknięciu stłuczonej części ciała.

Działanie prostaglandyn poprzez pobudzenie zakończeń nerwowych receptorów bólowych, stymuluje przepływ impulsów nerwowych do mózgu. W ten sposób, w korze mózgowej powstaje wrażenie bólu. Charakter tego odczucia zależy od bodźców oraz lokalizacji pobudzonych receptorów bólowych. Ośrodki odpowiedzialne za odczuwanie bólu, umiejscowione w korze mózgowej "oceniają" doznania bólowe, umiejscawiają ich źródła, a następnie kierują odpowiednimi reakcjami organizmu. Ból informuje naszą świadomość o tym, gdzie nastąpił uraz, a także ostrzega przed wykonaniem niepotrzebnych ruchów, co chroni te okolice ciała przed nieprzyjemnymi doznaniami. Skuteczna walka z bólem odbywa się poprzez ograniczenie syntezy prostaglandyn.

Zobacz więcej >>